Een kind heeft altijd twee biologische ouders, maar het juridische ouderschap kan daarvan verschillen.
De vrouw uit wie een kind wordt geboren, is automatisch ook de juridische moeder van een kind. Als een kind wordt geboren tijdens een huwelijk of geregistreerd partnerschap van de moeder wordt geboren wordt de andere ouder in beginsel automatisch de juridische ouder.
Erkenning
Erkenning is nodig wanneer voor de andere ouder niet automatisch het juridische ouderschap ontstaat. Erkenning kan voor of na de geboorte plaatsvinden en hiervoor is toestemming van de moeder nodig. Als de moeder geen toestemming wilt geven, kan de rechter om vervangende toestemming worden verzocht.
Gerechtelijke vaststelling vaderschap
Het kan voorkomen dat een kind opgroeit zonder dat het vaderschap officieel is vastgesteld. In dat geval kan het kind zelf een gerechtelijke vaststelling van het vaderschap verzoeken bij de rechtbank. Ook de moeder kan binnen een termijn van 5 jaar na de geboorte dit verzoek doen. Als pas later bekend is geworden wie de biologische vader is, kan het verzoek worden ingediend binnen vijf jaar nadat dit bekend is geworden. De rechtbank kan een DNBA-onderzoek laten uitvoeren.
Ontkenning vaderschap
In sommige situaties kan het nodig zijn het vaderschap te ontkennen, bijvoorbeeld wanneer een moeder een kind krijgt van haar nieuwe partner terwijl zij nog gehuwd is. Zowel de vader, moeder als het kind kunnen een verzoek doen om het vaderschap te ontkennen mits de juridische vader niet de biologische vader is.
De juridische vader moet het verzoek binnen één jaar indienen nadat hij vermoedt niet de biologische vader te zijn. De moeder heeft hiervoor één jaar na de geboorte van het kind, en het kind kan dit doen tot uiterlijk 21 jaar, afhankelijk van wanneer het weet wie de biologische vader is. Het niet-biologisch vaderschap moet worden aangetoond, bijvoorbeeld met een DNA-test.
Het verzoek tot ontkenning van het vaderschap kan niet worden ingediend door de echtgenoot als hij heeft ingestemd met de daad van verwekking die tot de zwangerschap heeft geleidd, zoals bijvoorbeeld het instemmen met een ivf-behandeling met donorzaad.
