Het overlijden van een persoon brengt naast verdriet ook ingewikkelde vragen met zich mee. Denk hierbij aan de vraag of het wel verstandig is om de erfenis te aanvaarden. Er wordt namelijk vaak gedacht dat een erfenis iets positiefs is, maar dit is zeker niet altijd het geval. Het kan namelijk zo zijn dat de erflater per saldo (flinke) schulden blijkt te hebben, die in het uiterste geval door u als erfgenaam moeten worden voldaan. Als erfgenaam heeft u echter drie keuzes: zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen. In deze column leest u wat u moet weten over deze keuzes.
Zuiver aanvaarden
Als u een erfenis zuiver aanvaardt, dan bent u ook aansprakelijk voor de schulden van de erfenis. Ook als deze schulden groter zijn dan het vermogen. Er is dan sprake van een negatieve nalatenschap en dan rust er op u de wettelijke verplichting om de schulden te voldoen en dat zal dan moeten gebeuren vanuit uw privé vermogen, eventueel samen met andere erfgenamen, al naar gelang hun keuze. Een erfenis kan zuiver worden aanvaard door een verklaring af te leggen bij de griffie van de rechtbank, maar ook door feitelijk handelen. Als spullen van de overledene worden toegeëigend en verkocht, dan gaat de wet ervan uit dat de erfenis zuiver wordt aanvaard (art. 4:192 lid 1 BW). Het idee hierachter is dat schuldeisers van de nalatenschap daardoor worden benadeeld.
Beneficiair aanvaarden
Bij een beneficiaire aanvaarding wordt u wel erfgenaam, maar bent u als erfgenaam niet met uw hele vermogen aansprakelijk voor de voldoening van eventuele schulden uit de nalatenschap. De schulden worden dan slechts voldaan voor zover de nalatenschap daarvoor toereikend is. De hoofdregel daarbij is dat u als erfgenaam verplicht bent om de nalatenschap te vereffenen. Dat is te vergelijken met de afwikkeling van een faillissement. Uitbetaling aan schuldeisers gebeurt pas als alles in kaart is gebracht en voor zover dat kan. Daarbij wordt ook rekening gehouden met een eventuele rangorde tussen schuldeisers van de nalatenschap. De hoofdregel is dat het beneficiair aanvaarden van een nalatenschap kan alleen plaats vinden door het afleggen van een verklaring op de griffie van de rechtbank.
In deel II van deze column wordt verder ingegaan op de derde en laatste keuze, het verwerpen van de nalatenschap.
Advies erfrecht advocaat nodig?